تاریخچه چرخدنده ها
استفاده کردن از چرخ دنده ها به قرن ها قبل برمی گردد ، اگرچه چرخ دنده های اصلی آن طور که امروزه هستند نبوده و دارای معایب زیادی بودند . آنها از چوب و میله های چوبی ساخته شده بودند که با چربی های حیوانات روغن کاری می شدند. و کاربردهای آن در پمپ ها و بلند کردن اجسام سنگین مانند مصالح ساختمانی و … بوده است .
در قرن ۲۰ چرخدنده در صنعت خودرو ، هواپیما سازی و هوافضا … مورد استفاده واقع می شد و امروزه همانظور که مشاهده میکنید در هر بخشی که به چشم میخورد از چرخدنده ها استفاده می شود . اما بیایید به گذشته برویم و از زمان یونانیان چرخدنده ها را برسی کنیم .
بیش از سه هزار سال است که بشر از دندانه های درگیر ( چرخدنده ها ) استفاده میکند . در ابتدا رومیان باستان از چرخدنده های چوبی برای آسیاب گندم های خود استفاده کردند . یونانیان نیز از چرخدنده های فلزی (چدن و برنز) در ادوات نجومی خود برای رصد آسمان شب و … استفاده کردند.
قرن ها بعد ساعت مکانیکی با مجموعه ای از چرخدنده فلزی در ابعاد بسیار کوچک در قرن ۱۴ اختراع شد . اما هلندی ها نیز بیکار نشسته اند و از چرخدنده ها نخستین بار به صورت کلان برای انتقال قدرت آسیاب بادی استفاده کردند که خود در آن زمان پدیده ای بزرگ بود .
جلوتر در قرن ۱۸ انقلاب صنعتی شکل گرفت و ساخت چرخدنده های چدنی بوسیله ریخته گری انجام گرفت . با پیشرفت علم در قرن ۱۹ استفاده از چرخدنده در کشتیهای بخار و قطار و … شکل گرفت و نیز حالا در قرن ۲۱ از چرخدنده ها در ۹۹% صنعت ها استفاده میشود .
تعریف چرخدنده
اکنون که با تاریخچه چرخدنده ها آشنا هستید نوبت آن است که تعریفی واضح از چرخدنده ها داشته باشید . چرخدنده وسیله‌ای است برای انتقال توان دَوَرانی از یک محور به محور دیگر که طی آن ، مقدار گشتاور یا سرعت دَوَرانی یا جهت چرخش یا راستای محوری می‌تواند تغییر کند . تسمه و زنجیر نیز همین کار را می‌کنند، اما با کیفیتی متفاوت .
انواع چرخدنده ها
چرخدنده ها به طور کلی به ۹ دسته تقسیم می شوند که هر کدام کاربری خاص خود را دارد که در ادامه به طور خلاصه آنها را برسی میکنیم تا بیشتر با انواع چرخدنده ها آشنا شوید .
۱- ساده
۲- شانه ای
۳- داخلی
۴- مارپیچ
۵- جناغی
۶- مخروطی
۷- هیپوییدی
۸- مارپیچی عرضی
۹- پیچ حلزون و چرخ‌حلزون
